Jak uzyskać pozwolenie na przydomową oczyszczalnie ścieków

Montaż przydomowej oczyszczalni ścieków powinien być poprzedzony uzyskaniem odpowiednich pozwoleń. W przeciwnym razie narażamy się na samowolę budowlaną ze wszystkimi konsekwencjami tego czynu. Na szczęście uzyskanie pozwolenia nie jest trudne i skomplikowane, należy jedna dokładnie zapoznać się z przepisami i złożyć dokumenty w dwóch instytucjach. Całą procedurę można przejść w mniej niż 2 miesiące. Najważniejszą informacja jest to że nie musimy występować o pozwolenie na budowę a jedynie dokonać zgłoszenia, w związku z tym NIE potrzebujemy:

projektu budowlanego z podpisami projektantów
mapy wykonanej przez geodetę

Dokładnie tą sytuację opisuje nam prawo budowlane (tekst jednolity z 31 marca 2024)
Art. 29. 1. Nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa: 5) oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3 na dobę;
6) zbiorników bezodpływowych na nieczystości ciekłe o pojemności do 10 m3 ;

Wynika z tego że jeśli chcemy wykonać przydomową oczyszczalnie ścieków wystarczy dokonać zgłoszenia, natomiast informacja o jej wydajności do 7,5 m3 na dobę zdecydowanie nas nie dotyczy ponieważ domowe oczyszczalnie na 4-6 osób są o wydajności 0,4-0,6 m3 wiec jesteśmy daleko poniżej tego zakresu.

Zgłoszenie dokonuje się w wydziale budownictwa w lokalnym starostwie odpowiednim dla adresu inwestycji. Dokumenty jakie należy dostarczyć to:
1. Zgłoszenie robót budowlanych niewymagających pozwolenia na budowę
2. Oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane
3. Odpowiednie szkice lub rysunki – w zależności od potrzeb
4. Pozwolenia, uzgodnienia i opinie, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, w szczególności decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach
5. Mapę

1. Jest to standardowy druk do pobrania z strony starostwa lub w formie papierowej w starostwie w którym opisujemy co gdzie i kiedy chcemy wykonać, wystarczy jednym zdaniem.
2. Również standardowy druk do pobrania z strony starostwa lub w formie papierowej w starostwie w którym piszemy że jesteśmy właścicielami działki na której chcemy wykonać prace.
3. To jest już trochę ogólny zakres bo nie jest on sprecyzowany, ale należy dostarczyć opis naszej instalacji, jej parametry, rozmiary, sposób działania oraz dowód spełniania odpowiednich norm, w naszym przypadku takie informacje dostarczamy naszym klientom bezpłatnie
4. Dodatkowe uzgodnienia, w przypadku przydomowych oczyszczalni ścieków takim dodatkowym dokumentem będzie zgłoszenie wodno prawne w Wodach Polskich- opisane w dalszej cześć artykułu.
5. Mapa z zaznaczoną lokalizacją oczyszczalni, taką mapę pobiera się z wydziału geodezji, co można zrobić od ręki za opłatą 20-40 zł, na takiej mapie nanosi się odręcznie instalacje i zaznacza wymagane odległości

Procedura samego złożenia dokumentów i czasu jest opisana w kolejnym artykule prawa budowlanego.
Art. 30 5. Zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu w tym terminie

Jak widziany musimy poczekać 21 dni i jeśli nie dostaniemy odpowiedzi to możemy legalnie montować przydomową oczyszczalnie ścieków. Z doświadczenia wiemy że procedura ta jest bezproblemowa i zawsze rozpatrzona pozytywnie jeśli są zachowane wszystkie odległości, czasami urzędnicy chcą aby nanieść jakieś poprawki na rysunkach. Ważne aby wszystkie dokumenty wykonywać co najmniej w dwóch egzemplarzach ponieważ potem należy jeszcze je dostarczyć do gminy, co dalej opiszę.

Wracając teraz do dokumentów z punktu 4, od 9 sierpnia 2022 po nowelizacji prawa wodnego nałożono obowiązek uzyskania „pozwolenia wodno prawnego” dla oczyszczalni do 5 m3, więc w zasadzie dla każdej oczyszczalni. Dokument „zgłoszenie wodnoprawne” jest do pobrania na stronach nadzoru wodnego, tam w punkcie 3.1 zaznaczamy punkt 13 czyli że nasze zgłoszenie dotyczy „wykonanie urządzeń wodnych służących do wprowadzania do ziemi ścieków oczyszczonych w przydomowej oczyszczalni ścieków na potrzeby zwykłego korzystania z wód. „ Na końcu wniosku są opisane wymagane załączniki.

1. Mapa sytuacyjno-wysokościowa z naniesionym schematem planowanych czynności, robót lub urządzeń wodnych i zasięgiem ich oddziaływania – ze wskazaniem zastosowanego układu wysokościowego (PL-EVRF2007-NH (Amsterdam) lub PL-KRON86-NH (Kronsztad 86)). Zamiast tej mapy możesz dołączyć inną mapę uwierzytelnioną przez organ służby geodezyjnej i kartograficznej. Jest to również ta sama mapa którą pobieramy z wydziału geodezji, rysunki możemy nanieść odręcznie, natomiast współrzędne odczytujemy z geoportalu.
2. Szkice lub rysunki. Są to te same które wymagane są przez starostwa zatem nic nowego nie musimy tutaj tworzyć.
3. Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, ten dokument uzyskujemy w gminie ale nie koniecznie możemy go uzyskać z ciągu jednego dnia.
4. Zgoda właściciela urządzenia wodnego, które jest niezbędne do wykonania planowanych czynności, robót lub urządzeń wodnych. Jeśli całość inwestycji jest na naszym terenie to ten punkt nas nie dotyczy.
5. Dowód uiszczenia opłaty za dokonanie zgłoszenia wodnoprawnego (mnożona przez liczbę zgłoszeń). Opłata jest z góry ustalona i wynosi 114,66 zł opłata za przyjęcie zgłoszenia wodnoprawnego
6 oraz 7 jest wymagany gdy nie składamy wniosku osobiście.
8. Inne. Tutaj sytuacja przedstawia się różnie,w zależności od konkretnego nadzoru. Może być wymagana opinia geotechniczna na temat poziomu wód gruntowych, w takim wypadku należy zlecić badanie budynku geotechnikowi który wykona odwiert na ok 3 m głębokości. Jest to temat dyskusyjny ponieważ niektóre nadzory tego nie wymagają. Koszt geotechnika jest w okolicach 500 zl.

Podsumowując, procedura uzyskania pozwolenia na przydomową oczyszczalnie ścieków to:
- uzyskanie pozwolenia wodno prawnego 30 dni
- złożenie zgłoszenia z Starostwie 21 dni
Po przejściu tej procedury można legalnie wykonać przydomową oczyszczalnie ścieków na własnej działce. Dotyczy to sytuacji gdy chcemy wykonać instalacje w istniejącym już budynku, czyli zamienić szambo na oczyszczalnie lub podłączyć budynek w którym do tej pory nie było kanalizacji. Dla nowo budowanych budynków należy przejść samodzielnie przez pierwszy etap czyli uzyskać pozwolenie wodno-prawne które następnie dostarczamy projektantowi ponieważ on zajmuje się dalszą procedurą

WAŻNE Gdy budujemy nowy dom musimy mieć w projekcie jakiś sposób odprowadzania ścieków wiec:
- podłączenie do kanalizacji zbiorczej
- szambo bezodpływowe
- oczyszczalnie ścieków
Jedno z nich zawsze będzie wpisane w pozwolenie budowlane które otrzymamy ze starostwa. Jeśli na początku uzyskamy pozwolenie na szambo to nie możemy potem samodzielnie zmienić tego na oczyszczalnie ścieków ponieważ. Należny wtedy zmienić pozwolenie na budowę i przejść całą procedurę od nowa co wiąże się niestety z ponownymi kosztami.

Posiadanie wszystkich pozwoleń upoważnia do legalnego montażu oczyszczalni ścieków. Po wykonaniu montażu spoczywa na nas jeszcze jeden ważny obowiązek, czyli zgłoszenie eksploatacji przydomowej oczyszczalni ścieków, to wykonujemy już w gminie. Czynność ta jest konieczna dla osób które budują nowy dom, ponieważ ten dokument jest niezbędny do odbioru całego budynku. Natomiast czynność ta jest często pomijana przez osoby które dokonały zmiany szamba na oczyszczalnie z procedury samego zgłoszenia. Jest to ważne dlatego że gmina musi mieć odnotowane w swoich dokumentach która nieruchomość posiada oczyszczalnie ponieważ następnie w celach kontrolnych wymaga innych dokumentów. W większości gmin wymagają jednego dokumentu raz na dwa lata potwierdzającego wywóz ścieków wozem asenizacyjnym. Gminy posiadają swoje własne formularze dokumentów do tego zgłoszenia ale z całą pewnością będą tutaj niezbędne:
- kopia projektu zgłoszenia, dlatego było napisane wcześniej aby dokumenty składane w starostwie posiadać przynajmniej w dwóch egzemplarzach
- świadectwa i certyfikaty potwierdzające spełnianie odpowiednich norm przez zainstalowane urządzenia, powinno się je uzyskać razem z zakupiona oczyszczalnią
- w przypadku nowo powstających budynków należy również dostarczyć inwentaryzację geodezyjną oraz protokół szczelność wstawiony przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane.

Procedura może się wydawać skomplikowana i długa, jednak większość osób radzi sobie z tym bez problemu, również z tego powodu że większość dokumentów można uzyskać od nas bezpłatnie.